16 września wszyscy uczniowie z Gimnazjum im. Jana Pawła II w Rychwałdzie już kolejny raz uczestniczyli w wykładach, połączonych z pokazami doświadczeń, które odbyły się w salach audytoryjnych Instytutu Fizyki na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Dodatkowo nasi uczniowie po raz pierwszy brali udział w " Spotkaniu z nauką" na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska.
Zajęcia z fizyki zostały podzielone na trzy tematy:
„Piękno nano i mikroświata”
Przyroda, w swoich dziełach, wykorzystuje zjawiska i prawa świata nanocząsteczek od milionów lat. Człowiek, najprostsze technologie opanował zaledwie kilka tysięcy lat temu, a specyfikę świata w skali nano i mikro poznajemy dopiero od lat kilkudziesięciu. Okazuje się jednak, że nawet najprostsze zjawiska spotykane w tym świecie są bardziej niż fascynujące.
„Cząsteczki na luzie”
Silne oddziaływania w ciele stałym powodują powstawanie układów związanych, często uporządkowanych w sieć krystaliczną. Czy możemy zerwać te więzy i otrzymać cząsteczki „na luzie”? Jakie właściwości mają takie cząsteczki? Pamiętacie prawa Archimedesa, Pascala, Bernoulii'ego? Dlaczego pływają statki, a samoloty latają? A żaglówki? A balony?
„Na tropie światła”
Oprócz życiodajnej energii niesionej przez światło ze Słońca jest ono również nośnikiem niezbędnej do życia informacji o otoczeniu. Część tej informacji, nie tylko ta niesiona w obszarach poza fioletem i czerwienią, nie jest rejestrowana bezpośrednio na siatkówce i umyka naszym zmysłom. Poszukajmy wspólnie niewidocznych tropów i dostrzeżmy to co nie jest widoczne.
Na zajęciach z biologii uczniowie najpierw zostali zapoznani ze zmysłem magnetycznym u ptaków. Nad tym interesującym zmysłem badania dopiero trwają, ale badacze są coraz bliżej rozwiązania zagadki, jak ptaki orientują się podczas pokonywania wielu tysięcy kilometrów podczas sezonowych wędrówek. Drugi wykład poświęcony był pozostałym zmysłom, które umożliwiają przetrwanie wielu gatunków. Uczniowie dowiedzieli się, u jakich zwierząt dany zmysł pełni kluczową rolę. Czym różni się spostrzeganie świata przez różne organizmy. Czy wszystkie zwierzęta posiadają 5 zmysłów? Jaki kolor tęczówki mają oczy ptaków polujących w dzień, a jaki w nocy? Jakie zwierzęta "słyszą" nogami, a jakie "smakują" czułkami? Z jakiej odległości owady potrafią wyczuć partnera? Na te i wiele innych intrygujących pytań uczniowie otrzymali odpowiedzi, które były ilustrowane przepięknymi zdjęciami oraz filmami.
Trzeci wykład prowadzony przez przedstawiciela Uniwersytetu Warszawskiego przybliżał temat przekazywania impulsów nerwowych oraz pracy serca. Jeden z uczniów poddał się badaniu tzw. "wykrywaczem kłamstw" wykorzystywanym m.in. w kryminalistyce. Gimnazjaliści już wiedzą, że różne przeżycia, emocje powodują pocenie się dłoni w mniejszym lub większym stopniu. Ma to wpływ na aparaturę i kreślony przez nią wykres. Na wielkim ekranie mogliśmy śledzić zmiany w wykresie spowodowane różnymi emocjami, jakich doznawał Marek. Jeremiasz poddał się badaniu EKG. Podobnie uczniowie obserwowali, na czym polega praca serca, co powoduje skurcze i w jakiej kolejności one następują. Okazało się, że serce Jeremiasza jest jak dzwon i EKG ma jak najbardziej prawidłowe. Napięcie na wykładzie cały czas rosło. Kolejnym elementem badań był mózg świni. Najpierw uczniowie obejrzeli ludzki mózg - preparat w formalinie liczący ok. 50 lat. Następnie na oczach uczniów pod czujnym okiem kamery przedstawiciel UŚ dokonał prezentacji mózgu świni ukrytego pod oponami mózgowymi, które za pomocą skalpela zostały rozcięte i oczom uczestników wykładu ukazały się pofałdowane półkule mózgowe. Zaprezentowano również krótki rys historyczny dotyczący badań nad funkcjonowaniem mózgu i układu nerwowego. Czas bardzo szybko upłynął i wielu uczniów odczuwało niedosyt i bardzo chętnie pozostali by na kolejnych wykładach. Udział w wykładach z biologii naszych gimnazjalistów odbył się po raz pierwszy, ale na pewno nie ostatni. Mamy nadzieję, że uda nam się również zorganizować takie warsztay w naszej szkole nawiązując bliższą współpracę z Uniwersytetem Śląskim.
Uczniowie pełni wrażeń powrócili do Rychwałdu. Wielu z nich pytało, kiedy pojedziemy na kolejne "Spotkania z nauką".
Wstępy na wykłady i warsztaty zostały sfinansowane przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w ramach realizacji programu "Poprawy efektywności kształcenia w ZS w Rychwałdzie". Bardzo serdecznie dziękujemy Pani Dyrektor GKRPA Kamili Urbaniec za umożliwienie wyjazdu naszym uczniom.
Takie wyjazdy naukowe na pewno zaprocentują w przyszłości zwiększoną motywacją do nauki i dążeniem do zdobywania wiedzy i umiejętności na jak najwyższym poziomie, czego życzą organizatorki wyjazdu Dorota Kowalczyk i Ewa Kopacz
